TMMOB Çevre Mühendisleri Odası
TMMOB
Çevre Mühendisleri Odası
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Hakkında Odamız Görüşü (Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik)
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği
(Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik)
 
Görüş Bildiren Kurum: TMMOB Çevre Mühendisleri Odası
 

Yönetmelik Üzerindeki Görüş ve Değerlendirme

 

 

Mevcut Metin

Öneri/Teklif Metni

Değerlendirme

 

Önemli bakım ve onarım

MADDE 6/A

(1) İş ekipmanında gerçekleştirilen aşağıdaki iş ve işlemler önemli bakım ve onarım kapsamında değerlendirilir:

b) Elektrik iç tesisleri ve kuvvetli akım tesislerinde bina bölümlerinde yapılacak ana kolon ve/veya kolon kesitinin değişmesi ve benzeri tesis değişiklikleri ya da esasa ilişkin değişiklikler veya her halükarda %20 güç değişikliği yapılması.

 

 

Önemli bakım ve onarım

MADDE 6/A

(1) İş ekipmanında gerçekleştirilen aşağıdaki iş ve işlemler önemli bakım ve onarım kapsamında değerlendirilir:

b) Elektrik iç tesisleri ve kuvvetli akım tesislerinde bina bölümlerinde yapılacak ana kolon ve/veya kolon kesitinin değişmesi ve benzeri tesis değişiklikleri ya da esasa ilişkin değişiklikler veya her halükarda en az %20 güç değişikliği yapılması.

Maddenin eski yazımında yer alan %20 güç değişimi yanlış anlaşılmaya sebebiyet verdiği için madde metni düzeltilmiştir.

İş ekipmanının periyodik kontrolü

MADDE 7 – 

(1) İşyerinde kullanılan iş ekipmanının periyodik kontrolü ile ilgili aşağıdaki hususlara uyulur:

a) İş ekipmanının güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu durumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce, önemli bakım ve onarımlardan sonra ve her yer değişikliğinde ekipmanın, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından periyodik kontrolü yapılır. İskeleler, sütunlu çalışma platformları veya kule krenler gibi ilk kurulumdan sonra yükseltilebilen veya değişikliğe uğratılabilen iş ekipmanları, yükseltilmesi veya değişikliğe uğratılması sonrasında iş ekipmanının yapılan değişiklikleri içerecek şekilde periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından periyodik kontrolü yapılır.

b) İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek iş ekipmanının;

1) Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce periyodik kontrollerinin yapılması,

2) Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce gerekli periyodik kontrollerin yapılması,

sağlanır.

c) İşverence, periyodik kontrol sonuçları ıslak imzalı şekilde kayıt altına alınır ve yetkililer her istediğinde gösterilmek üzere uygun şekilde saklanır. 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununa uygun olarak güvenli elektronik imza ile imzalanmış ve elektronik ortamda saklanan kayıtlar da geçerlidir.

(2) Kurulum ve montaj şartlarına tabi olmayan seyyar iş ekipmanları işletme dışında kullanıldığında, yapılan son periyodik kontrol ile ilgili rapor da ekipmanla birlikte bulundurulur.

(3) Asgari olarak EK-III’te bulunan tablolarda yer alan ekipman veya ekipman grupları periyodik kontrole tabidir. Periyodik kontrollerin gerçekleştirilmesine ilişkin şartlar ile periyodik kontrol sonucunda düzenlenecek belgelerle ilgili usul ve esaslar EK-III’te belirtilmiştir. Ekipman grubunun kapsadığı ve ilgili tabloda standart karşılığı olmayan ekipmanların periyodik kontrolleri EK-III madde 1.1 ve 1.4’te yer alan hiyerarşiye göre yapılır.

(4) İşveren; periyodik kontrolü yapmaya yetkili kişiler tarafından belirtilen, iş ekipmanının periyodik kontrolleri ile ilgili ön hazırlıkları yapar veya yaptırır. Periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi tarafından talep edilmesi halinde, ekipmanın yetkili servisinin periyodik kontrol faaliyetlerine nezaret etmesini sağlar.

(5) Periyodik kontrol raporlarında periyodik kontrolü gerçekleştiren kişiye ait EKİPNET kayıt numarasının bulunması gerekir.

 

İş ekipmanının periyodik kontrolü

MADDE 7 – 

 (1) İşyerinde kullanılan iş ekipmanının periyodik kontrolü ile ilgili aşağıdaki hususlara uyulur:

a) İş ekipmanının güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu durumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce, önemli bakım ve onarımlardan sonra ve her yer değişikliğinde ekipmanın, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından periyodik kontrolü yapılır. İskeleler, sütunlu çalışma platformları veya kule krenler gibi ilk kurulumdan sonra yükseltilebilen veya değişikliğe uğratılabilen iş ekipmanları, yükseltilmesi veya değişikliğe uğratılması sonrasında iş ekipmanının yapılan değişiklikleri içerecek şekilde periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından periyodik kontrolü yapılır.

b) İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek iş ekipmanının;

1) Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce periyodik kontrollerinin yapılması,

2) Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce gerekli periyodik kontrollerin yapılması,

sağlanır.

c) İşverence, periyodik kontrol sonuçları ıslak imzalı şekilde kayıt altına alınır ve yetkililer her istediğinde gösterilmek üzere uygun şekilde saklanır. 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununa uygun olarak güvenli elektronik imza ile imzalanmış ve elektronik ortamda saklanan kayıtlar da geçerlidir.

(2) Kurulum ve montaj şartlarına tabi olmayan seyyar iş ekipmanları işletme dışında kullanıldığında, yapılan son periyodik kontrol ile ilgili rapor da ekipmanla birlikte bulundurulur.

(3) Asgari olarak EK-III’te bulunan tablolarda yer alan ekipman veya ekipman grupları periyodik kontrole tabidir. Periyodik kontrollerin gerçekleştirilmesine ilişkin şartlar ile periyodik kontrol sonucunda düzenlenecek belgelerle ilgili usul ve esaslar EK-III’te belirtilmiştir. Ekipman grubunun kapsadığı ve ilgili tabloda standart karşılığı olmayan ekipmanların periyodik kontrolleri EK-III madde 1.1 ve 1.4’te yer alan hiyerarşiye göre yapılır.

(4) İşveren; periyodik kontrolü yapmaya yetkili kişiler tarafından belirtilen, iş ekipmanının periyodik kontrolleri ile ilgili ön hazırlıkları yapar veya yaptırır. Periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi tarafından talep edilmesi halinde, ekipmanın yetkili servisinin periyodik kontrol faaliyetlerine nezaret etmesini sağlar.

(5) Periyodik kontrol raporlarında periyodik kontrolü gerçekleştiren kişiye ait EKİPNET kayıt numarasının bulunması gerekir.

(6) “İşveren ile periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi arasında periyodik kontrol hizmeti gerçekleştirilmeden en geç 1 gün önce İSG-KATİP sistemindeki örneğe uygun sözleşme düzenlenir ve karşılıklı olarak imzalanır.

 

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 27. Maddesinin 3. fıkrasında

 

 

Hüküm bulunmayan haller ve muafiyet

MADDE 27

(3) Bakanlık, bu Kanuna göre yapılacak iş ve işlemlere ait her türlü belge veya bilgiyi, elektronik ve benzeri ortamlar üzerinden isteyebilir, arşivleyebilir, bu ortamlar üzerinden onay, yetki, bilgi ve belge verebilir.

denilmektedir.

 

Yönetmeliğin 7. Maddesine bu nedenle 6. Fıkra eklenmiştir. Yapılan bu değişiklik ile ileride yapılacak iş ekipmanlarının periyodik kontrollerinin Bakanlığa bildirimi sağlanacaktır. Bu uygulama iş ekipmanlarının periyodik kontrollerinin daha ciddiyetle yapılmasına katkı sağlayacaktır.   

Patlayıcı ortamda kullanılan iş ekipmanları

MADDE 7/A – (Ek:RG-18/2/2022-31754)

(1) 30/6/2016 tarihli ve 29758 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili Yönetmelik (2014/34/AB) kapsamında yer alan iş ekipmanlarının periyodik kontrolü; muayene ve testlere ilave olarak anılan Yönetmeliğe uygunluğunun kontrolünü de kapsar.

(2) Patlayıcı ortamda kullanılan iş ekipmanlarının uygunluk kontrolü, iş ekipmanının ilk kurulumu da dâhil olmak üzere ekipmanın türüne göre belirlenen aralıklarla yapılır. Patlayıcı ortamda kullanılan iş ekipmanlarının uygunluk kontrolü esnasında, uygunluk belgesi kapsamındaki özelliklerin devam etme durumuna ilişkin TS EN 60079 ve TS EN ISO 80079 standart serilerine göre hareket edilir.

 

EK-III

(Değişik:RG-18/2/2022-31754) (6)

BAKIM, ONARIM VE PERİYODİK KONTROLLER İLE İLGİLİ HUSUSLAR

1. Genel hususlar

1.13. Bu Yönetmeliğin 7/A maddesi kapsamında patlayıcı ortamda kullanılan iş ekipmanlarının periyodik kontrollerini; ilgili branşlardan periyodik kontrol yapmaya yetkili mühendis, teknik öğretmen, tekniker veya yüksek tekniker gerçekleştirir. Patlayıcı ortamda kullanılan iş ekipmanlarının uygunluk kontrolünün yapılabilmesi için Bakanlıkça ilan edilecek uluslararası geçerliliği bulunan bir sertifikaya sahip olmak veya Bakanlıkça düzenlenecek ileri eğitimde ilgili modülü tamamlamış olmak şartı aranır.

MÜLGA

Bu madde ile EK-III’ün 1.13 maddesi yönetmelikten çıkarılmıştır.

DİKKAT!!! Bu değişiklik “Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik” de yapılan bir değişiklik değildir. Ama bu yönetmelikte bahsi geçen konuyla ilgili atıflar yer almaktadır.  

 

Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılan ekipmanların uygunluk kontrollerine ilişkin yükümlülükleri hali hazırda 25/04/2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinin 7/A maddesi ile belirlenmektedir. Fakat patlayıcı ortamlarda kullanılan iş ekipmanlarının periyodik kontrolü ile ilgili detaylı bir düzenleme ihtiyacı duyulması nedeniyle “Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Ekipmanların Kontrolü” ile ilgili müstakil bir yönetmelik hazırlanması ihtiyacı duyulmuştur. Yönetmelik taslağı çok kapsamlı olup, içerik olarak ihtiyacı giderecek biçimde detaylı bir şekilde hazırlanmıştır. Uygulanması halinde bu konuyla ilgili sahada yaşanan birçok belirsizliği ortadan kaldırması bakımından oldukça faydalı olacaktır. Yönetmelikte ekipmanların uygunluk kontrollerini yapacak personelin Mühendislik mezunlarından seçilmesi uygun bir yaklaşım olmuştur. Eğitim verecek kişilerin vasıfları, eğitimin hem teorik hem pratik olarak düzenlenmiş olması eğitimi alan personellerin konu hakkında yetkinlik kazanabilmesine ciddi bir imkan sağlayacaktır. Ayrıca Meslek odalarına da eğitimle ilgili şartları sağlamak şartıyla eğitim verme hakkı verilmiştir. Bu haliyle taslak yönetmelik gayet uygun şekilde hazırlanmış olup, yönetmelik yayımlandıktan sonra son haliyle tekrar değerlendirilmelidir.    

Genel kurallar, denetim ve idari yaptırımlar

MADDE 14/A – (Ek:RG-18/2/2022-31754)

(1) Periyodik kontrol yapmaya yetkili kişiler ile akredite muayene kuruluşları;

a) Periyodik kontrolleri kriterlerine ve usulüne uygun gerçekleştirir.

b) Periyodik kontrol raporunu gerçeğe uygun düzenler.

c) Tekniğe uygun muayene ve/veya test yöntemleri kullanır.

ç) İş ekipmanına uygulanması gereken muayene ve/veya test işlemlerini fiilen gerçekleştirdiğini kayıt altına alarak raporu tanzim eder.

d) Periyodik kontrol esnasında yapılan muayene ve/veya testte tespit edilen her bir kusuru raporda ayrı ayrı belirtir.

(2) İş ekipmanının bakımını yapan kişiler, bakımını yaptığı ekipmanın periyodik kontrolünü gerçekleştiremez.

(3) 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında yetkilendirilmiş olan ortak sağlık ve güvenlik birimleri periyodik kontrol hizmeti veremez.

(4) Birinci, ikinci veya üçüncü fıkra kapsamında yer alan hükümlere aykırı hareket eden kişilerin yetkisi üç yıl süreyle askıya alınır. Yetkisi askıya alınan kişiler Bakanlığın internet sitesinde ilân edilir. Askı süresinin sonunda ilgili mevzuat hükümlerine göre yeniden başvuru yapılır. Muayene kuruluşları ile ilgili bu fıkralar kapsamında tespit edilen uygunsuzluklara yönelik TÜRKAK’a bildirim yapılır.

(5) Yetkili olmayan kişilerce yapılmış periyodik kontroller geçersizdir. Bu kişiler Bakanlığın internet sitesinde ilân edilir. Bu kişilerin yetki başvuruları on yıl süreyle askıya alınır. Bu kişiler hakkında adli makamlara suç duyurusunda bulunulur.

(6) Bu maddede yer alan şartlar 6331 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin birinci veya ikinci fıkrası kapsamında tespit edilir, uygunsuzluklar delilleriyle birlikte İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğüne bildirilir. Kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları tarafından tespit edilen periyodik kontrollere ilişkin uygunsuzluklar da delilleriyle birlikte İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğüne bildirilir. İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü uygunsuzluklara ilişkin bu madde kapsamında idari yaptırım uygular.

 

Genel kurallar, denetim ve idari yaptırımlar

MADDE 14/A – (Ek:RG-18/2/2022-31754)

(1) Periyodik kontrol yapmaya yetkili kişiler ile akredite muayene kuruluşları;

a) Periyodik kontrolleri kriterlerine ve usulüne uygun gerçekleştirir.

b) Periyodik kontrol raporunu gerçeğe uygun düzenler.

c) Tekniğe uygun muayene ve/veya test yöntemleri kullanır.

ç) İş ekipmanına uygulanması gereken muayene ve/veya test işlemlerini fiilen gerçekleştirdiğini kayıt altına alarak raporu tanzim eder.

d) Periyodik kontrol esnasında yapılan muayene ve/veya testte tespit edilen her bir kusuru raporda ayrı ayrı belirtir.

e) Akredite muayene kuruluşları Genel Müdürlük Tarafından istenen bilgi ve belgeleri TÜRKAK’a göndermekle yükümlüdür.

(2) İş ekipmanının bakımını yapan kişiler, bakımını yaptığı ekipmanın periyodik kontrolünü gerçekleştiremez.

(3) 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında yetkilendirilmiş olan ortak sağlık ve güvenlik birimleri ile bu birimlerde çalışan kişiler periyodik kontrol hizmeti veremez.

(4) Birinci, ikinci veya üçüncü fıkra kapsamında yer alan hükümlere aykırı hareket eden kişilerin yetkisi bir yıl süreyle askıya alınır. Yetkisi askıya alınan kişiler Bakanlığın internet sitesinde ilân edilir. Askı süresinin sonunda ilgili mevzuat hükümlerine göre yeniden başvuru yapılır. Muayene kuruluşları ile ilgili bu fıkralar kapsamında tespit edilen uygunsuzluklara yönelik TÜRKAK’a bildirim yapılır.

(5) Yetkili olmayan kişilerce yapılmış periyodik kontroller geçersizdir. Bu kişiler Bakanlığın internet sitesinde ilân edilir. Bu kişilerin yetki başvuruları on yıl süreyle askıya alınır. Bu kişiler hakkında adli makamlara suç duyurusunda bulunulur.

(6) Bu maddede yer alan şartlar 6331 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin birinci veya ikinci fıkrası kapsamında tespit edilir, uygunsuzluklar delilleriyle birlikte İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğüne bildirilir. Kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları tarafından tespit edilen periyodik kontrollere ilişkin uygunsuzluklar da delilleriyle birlikte İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğüne bildirilir. İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü uygunsuzluklara ilişkin bu madde kapsamında idari yaptırım uygular.

(7) İSG KATİP üzerinden sözleşme olmaksızın periyodik kontrol raporu düzenlenemez. Sözleşme olmaksızın düzenlenen periyodik kontrol raporları geçersizdir. Bu hükme aykırı davranan periyodik kontrol yapmaya yetkili kişinin yetkisi altı ay süreyle askıya alınır .

Bu maddede yapılan değişikliklerle akredite muayene kuruluşlarından istenen belgeler tek elde toplanmaktadır.

 

Ayrıca İSG KATİP üzerinden sözleşme olmaksızın yapılan periyodik kontroller geçersiz sayılmakta ve bu hükme aykırı davranan periyodik kontrol yapmaya yetkili kişinin yetkisi 6 ay süreyle askıya alınmaktadır. Bu madde periyodik kontrol yetkisi olan akredite kuruluşlar ve o kuruluşlardaki periyodik kontrol yapmaya yetkili kişileri sorumluk altına sokarak periyodik kontrollerin gerekli teknik kriterler ve usullere, özellikle gerçeğe uygun yapılmasına imkan sağlayacaktır.

 

Ortak Sağlık Güvenlik Birimleri ve bu birimlerde çalışanların yetki alanını aşıp, periyodik kontrol yapmalarının önüne geçilmiştir.

 

 

 

 
23.11.2023 11:00
Okunma Sayısı: 549