T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü
SAYI       : B.18.0.ÇYG.0.02.00.03/010.06 KONU     : Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinin Uygulamaları Hk.

GENELGE (2007/5)

2872 sayılı Çevre Kanununun 14. maddesi çerçevesinde, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi (ÇGDY) Yönetmeliği (2002/49/EC) 01 Temmuz 2005 tarih ve 25862 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren yetkili ve sorumlu kurum, kuruluşlar ile Yönetmelikte getirilen esasların ihlali durumunda uygulanacak idari yaptırım konularında yaşanan sıkıntılara ilişkin açıklamalar 28 Ekim 2005 tarih ve 2005/12 sayılı Genelge ile düzenlenerek tüm valiliklere bildirilmiştir.

Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 26.04.2006 tarih ve 5491 sayı ile kanunlaşarak 13.05.2006 tarih ve 26167 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girmesi ile,  bu Kanun gereği yapılacak denetim ve idari yaptırım yetkisinin Çevre ve Orman Bakanlığında olması, gerektiğinde yetki devrinin Bakanlıkça; il özel idarelerine, çevre denetim birimlerini kuran belediye başkanlıklarına, Denizcilik Müsteşarlığına, Sahil Güvenlik Komutanlığına, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre belirlenen denetleme görevlilerine veya Bakanlıkça uygun görülen diğer kurum, kuruluşlara devredileceğine dair hüküm çerçevesinde, ÇGDY Yönetmeliği‘nin 6, 7 ve 8 inci maddelerinde belirtilen; şikayetleri değerlendirme, denetim ve idari yaptırım konusunda yeniden düzenleme yapılması gerektiğinden 29 Haziran 2006 tarih ve 2006/16 sayılı "Yetki Devri" konulu Genelge tüm valiliklere, yetki devri yapılan 10 büyükşehir belediye başkanlığı, 23 ilçe belediye başkanlığına ve ilgili kurum, kuruluşlara gönderilmiştir. Ayrıca, 29 Haziran 2006 tarihinden bu yana ekte listesi verilen 11 ilçe belediye başkanlığına daha yetki devri yapılmıştır.

2872 sayılı Çevre Kanunu (Değişik 26/04/2006 tarih ve 5491 sayılı Kanun)‘nun idari nitelikteki cezalar maddesi ve ÇGDY Yönetmeliği çerçevesinde illerde yaşanan sıkıntı ve bu sıkıntıların çözümü ile  takip edilecek yol hakkında valilik ve  belediyelerden Bakanlığımıza muhtelif yazılar intikal etmiş olup, ilgili yazılarda belirtilen konulara ilişkin görüşlerimiz aşağıda yer almaktadır.

1)      Valilik ve Kaymakamlıklara yetki devri yapılıp yapılmayacağı ile ilgili olarak;

2872 sayılı Çevre Kanunu‘nun 12 nci maddesindeki (5491 sayılı Kanun‘un 9 uncu maddesi ile değişik) yetki devrinin Bakanlıkça uygun görülen diğer kurum, kuruluşlara yapılabileceği hükmünde;

• Merkezi yönetimin taşra birimi olan mülki yönetim bölümlerinin (il-ilçe) mülki idare amirlerine (vali-kaymakam) yetkinin devredileceğine ilişkin bir ifade bulunmaması,
• İl Çevre ve Orman Müdürlüklerinin söz konusu Kanun kapsamında yetkilendirilmesi ve mülki amirlere bu yetkinin tanınmaması,

ve idare hukukunda kurum ve kuruluş olarak belli bir görevi ifa etmek üzere yasayla kurulan tüzel kişilik ve bütçesi olan kamu hukuku tüzel kişilerinin ifade edilmesinden ve Valilik ve Kaymakamlıkların kamu kurum ve kuruluşu olmamasından dolayı, Valilik ve Kaymakamlıklara yetki devri mümkün değildir.

2)      Türk Ceza Kanunu‘nun gürültüye neden olma suçunu içeren 183 üncü maddesi Çevre Kanunu‘nun 14 ncü maddesindeki unsurlarla tanımlanmış olup, 01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren Kabahatler Kanunu‘nun 15 inci maddesinin (3) üncü bendi gereği de "sadece suçtan dolayı yaptırım uygulanacağı, ancak suçtan dolayı yaptırım uygulanmayan hallerde kabahat dolayısıyla yaptırım uygulanacağı" hükmünün yanı sıra,  13.05.2006 tarihli Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren 2872 sayılı Çevre Kanunu‘nun (Değişik 26/04/2006 tarih ve 5491 sayılı Kanun‘un 14 üncü maddesi) 20 nci maddesinin son fıkrasında yer alan "Bu maddenin uygulamasında Türk Ceza Kanunu ile diğer kanunların, fiilin suç oluşturması haline ilişkin hükümleri saklıdır." hükmü çerçevesinde; 20 nci madde gereği idari para cezası uygulanması ile birlikte Türk Ceza Kanunu çerçevesinde de işlem yapılması, bu çerçevede Bakanlığımızın 24 Ocak 2007 tarih ve 2006/18 sayılı Genelgeye Ek Genelgesinin dikkate alınması gerekmektedir.

3)      2006/16 sayılı Genelge çerçevesinde yetki devri yapılan belediyeler (Büyükşehir, il ve ilçe) yalnız sınırları dahilindeki yerlerde ÇGDY Yönetmeliği kapsamında yaşanan şikayetleri değerlendirmek, rutin denetimleri yapmak ve söz konusu Yönetmeliğin ihlalinin tespiti halinde idari yaptırım uygulama konusunda yetkilidir. Büyükşehir Belediyesi yanı sıra o belediyeye bağlı ilçe ve ilk kademe belediyelerinin yetkili kılınması halinde; ilçe veya ilk kademe belediyeleri kendi sınırları içindeki tüm gürültü kaynaklarına ilişkin şikâyetlerin değerlendirilmesi, denetimlerin yapılması ve Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği‘nin ihlalinin tespiti durumunda idari yaptırımın uygulanmasından yetkili olacağından, Büyükşehir Belediye Başkanlığının sorumluluk alanları, yetkili kılınan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin sorumluluk alanları dışındaki alanları kapsayacaktır.

4)      İl genelinde; yetki devri yapılan belediyeler ve İl Çevre ve Orman Müdürlükleri tarafından  programlı veya programsız olarak ve Bakanlığımızdan gönderilenler dahil tarafınıza intikal eden şikayet dilekçelerine istinaden yapılan denetimler ve uygulanan cezai işlemlerle ilgili değerlendirme ve sonuçları gösteren raporların 29 Haziran 2006 tarih ve 2006/16 sayılı Genelge çerçevesinde, İl Çevre ve Orman Müdürlükleri tarafından, Bakanlığımız Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğüne gönderilmesi gerekmektedir.

5)      Özellikle şikayete konu olan tesis/işletme/işyeri gibi yerlerin periyodik olarak denetlenmesi gerekmektedir.

6)      Yetki devri yapılan Belediyelerin yetkilerini yerine getirmemesine ilişkin durumun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından tespiti halinde, bu konuya ilişkin ilgili tüm belge ve dokümanların İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından Bakanlığımıza intikali neticesinde yetki devri iptali hususu değerlendirilecektir.

7)      ÇGDY Yönetmeliği ile ulaşım, endüstri, eğlence, şantiye, işyerleri ve atölyeler ile yapılar  için getirilen esas ve kriterlerin ihlalinin tespiti durumunda  İl Çevre ve Orman Müdürlükleri ile 2006/16 sayılı Genelge kapsamında yetki devri yapılan belediyelerce 2872 sayılı Çevre Kanun‘a (Değişik 26/04/2006 tarih ve 5491 sayılı Kanun) göre gürültü ile ilgili olarak idari para cezalarının uygulanmasında;

• ÇGDY Yönetmeliği Madde 5 (a), (b), (e), (f) bentleri ile (c) bendinin toplu taşıma araçlarına ilişkin hükmünün ihlali durumunda ulaşım araçları olarak,

• ÇGDY Yönetmeliği Madde 5 (c) bendinin kamuya açık alanlarda ihlali durumunda Kabahatler Kanunu‘nun 36 ncı maddesi gereği gerçek kişi olarak,

• ÇGDY Yönetmeliği Madde 5 (d) bendinin ihlali durumunda Kabahatler Kanunu‘nun 36 ncı maddesi gereği gerçek kişi olarak,

• ÇGDY Yönetmeliği Madde 5 (g) bendine ilişkin ekipmanların konut sınırları içinde veya konutla bağlantılı olarak açık alanda (bahçe vb.) kullanılması ve söz konusu maddenin ihlali durumunda konut olarak, konut kullanım alanı ve bunlara bağlantılı alan (bahçe vb.) dışında ihlalin gerçekleştirilmesi halinde Kabahatler Kanunu‘nun 36 ncı maddesi çerçevesinde gerçek kişi olarak,
• ÇGDY Yönetmeliği Madde 5 (ı) bendinde yer alan esasların; işyeri tarafından ihlal edilmesi halinde işyeri, konut tarafından ihlal edilmesi halinde konut olarak, araçlarda ihlal edilmesi halinde ulaşım aracı olarak, işyeri ve konut kullanım alanı dışında açık alanda ihlal edilmesi halinde Kabahatler Kanunu‘nun 36 ncı maddesi çerçevesinde gerçek kişi olarak,
• ÇGDY Yönetmeliği Madde 5 (j) ve (h) bentlerinde yer alan esasların konut alanı içerisinde veya konutla bağlantılı olarak açık alanda (bahçe vb.) gerçekleştirilmesi halinde konut olarak, konut alanı ve bununla bağlantılı alan (bahçe vb.) dışında gerçekleştirilmesi halinde Kabahatler Kanunu‘nun 36 ncı maddesi çerçevesinde gerçek kişi olarak, şirket veya organizasyon tarafından ihlal edilmesi halinde eğlence gürültüsü olarak,
• ÇGDY Yönetmeliği Madde 28(d) ve Madde 5(k)‘da getirilen esasların ihlali durumunda işyeri ve atölye olarak,
• ÇGDY Yönetmeliği Madde 28(d) bendinde yer almayan ve ticari amaç gütmeyen vakıf vb. gibi faaliyetlerin bu maddede getirilen esası ihlal etmesi halinde konut olarak,
• ÇGDY Yönetmeliği Madde 28(e)‘de getirilen esasların ihlali durumunda gürültü kaynağı konuta ait ise konut, işyerine ait ise işyeri olarak,
• Şantiye alanlarına ilişkin Madde 26‘da getirilen esasların ihlal edilmesi durumunda şantiye olarak,
• Madde 27‘ye ilişkin esasların ihlal edilmesi durumunda eğlence gürültüsü olarak,
• ÇGDY Yönetmeliği Ek-VII‘ de yer alan endüstri tesisleri ile bu tesislere ait arıtma tesisi vb. ünitelerde Madde 25‘de getirilen esasların ihlal edilmesi durumunda fabrika olarak,
• ÇGDY Yönetmeliği Ek-VII‘de yer almayan bir endüstri tesisi/fabrika ile bu endüstri tesislerine ait arıtma tesisi vb. ünitelerde Madde 44‘de getirilen esasların ihlali durumunda fabrika olarak,
• İşyeri, atölye vb. ile belediye, otel veya toplu konut vb. gibi yönetimler tarafından işletilen arıtma tesisleri vb. yerlerde Madde 44 ve/veya Madde 28‘de getirilen esasların ihlali durumunda işyeri olarak,
• Konut içerisinde kişilerin kendi davranış ve alışkanlıklarından kaynaklanan;kapı, pencere kapatma, yürüme, konuşma, temizlik yapma, mobilya çekme, televizyon seyretme, radyo dinleme vb. faaliyetler için, ÇGDY Yönetmeliği‘nde herhangi bir sınırlama ya da esas getirilmediğinden, Kabahatler Kanunu‘nun 36 ncı maddesi çerçevesinde gerçek kişi olarak,
• Bina içinde yapılacak tadilat esnasında yaşanan gürültü sorunu ile ilgili olarak, ÇGDY Yönetmeliği‘nde herhangi bir sınırlama ya da esas getirilmediğinden ve tadilat gürültüsü sürekli bir gürültü olmadığından, meydana gelecek gürültü düzeyi önceden tahmin edilip yalıtım tedbiri alınamayacağından, bu tip gürültü sorununa yönelik olarak Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile saat sınırlaması getirilmesi özellikle akşam ve gece saatlerinde izin verilmemesi, bu saatler dışında yapılacak tadilatlarda bina yönetimine haber verilmesi, yönetimce bina sakinlerinin haberdar edilmesi ve tadilatın olabildiğince rahatsızlık vermeyecek şekilde yapılmasına özen gösterilmesi, saat sınırına uymayanlar için Kabahatler Kanunu‘nun 36 ncı maddesi çerçevesinde gerçek kişi olarak,

işlem yapılması ve

• Yukarıda belirtilen hususlar dışında intikal eden gürültü sorununun Çevre Kanunu ve Kabahatler Kanunu ile bu genelgede belirtilen hükümler çerçevesinde yetkili kurum, kuruluşlar tarafından değerlendirilmesi,

gerekmektedir.

Bu bağlamda; yukarıda belirtilen hususlara dikkat ve titizlikle uyulması ve iş bu Genelgenin yetki devri yapılan Büyükşehir belediyesi, ilçe ve ilk kademe belediye başkanlıkları ile diğer ilgili kurum kuruluşlar ve belediyelere, kamuoyuna duyurulması, her birimin kendine düşen görevleri yerine getirmesinin sağlanması hususunda bilgilerinizi ve gereğini arz ve rica ederim.

Osman PEPE

Bakan

EKLER:

Ek-1: Yetki Devri Yapılan Belediye Başkanlıkları

(1 adet, 1 sayfa)

DAĞITIM:

Gereği için: Bilgi İçin:

Valiliklere                                                                                                            İçişleri Bakanlığına

EK-1: YETKİ DEVRİ YAPILAN BELEDİYE BAŞKANLIKLARI

ANKARA

Altındağ Belediye Başkanlığı

Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Mamak Belediye Başkanlığı

Çankaya Belediye Başkanlığı

İZMİR

Bornova Belediye Başkanlığı

Konak Belediye Başkanlığı

Aliağa Belediye Başkanlığı

İSTANBUL

Kadıköy Belediye Başkanlığı

KOCAELİ

Gebze Belediye Başkanlığı

SAMSUN

Canik Belediye Başkanlığı

MANİSA

Salihli Belediye Başkanlığı