ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİMÜLGA)
Kurum ve Kuruluş Yönetmeliği (Çevre Bakanlığı)
Resmi Gazete Sayısı: 23028
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak,Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; gerçek ve tüzel kişilerin gerçekleştirmeyi planladıkları Yönetmelik kapsamına giren faaliyetlerin çevre üzerinde yapabilecekleri bütün etkilerin belirlenerek değerlendirilmesi ve tespit edilen olumsuz etkilerin önlenmesi için gerçekleştirilecek Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde uyulacak idari ve teknik usül ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik;
a) Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu ile Çevresel Etki Değerlendirmesi Ön Araştırma Raporunun hangi tür faaliyetler için isteneceğini ve ihtiva edeceği hususları,
b)Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde uyulacak idari ve teknik usül ve esasları,
c)Çevresel Etki Değerlendirmesi İnceleme Değerlendirme Komisyonu ve Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonunun teşkili ile çalışma usül ve esaslarını,
d)Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu ile Çevresel Etki Değerlendirmesi Ön Araştırma Raporunu hazırlayacak kurum ve kuruluşların belirlenmesini,
e)Bu Yönetmelik kapsamına giren faaliyetlerin işletme öncesi ve işletme sonrası süreçte izlenmesi ve denetlenmesine ilişkin usül ve esasları kapsar.
Hukuki Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik 2872 sayılı Çevre Kanununun 10 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve Kısaltmalar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
Bakanlık: Çevre Bakanlığını,
Taşra Teşkilatı: Çevre Bakanlığının Taşra Teşkilatını,
Faaliyet Sahibi: Bu Yönetmelik hükümlerine tabi olan faaliyetleri gerçekleştirmeyi planlayan ve bu faaliyetlerle ilgili ÇED veya ÇED Ön Araştırma Raporunu hazırlamakla yükümlü olan gerçek ve tüzel kişileri,
Çevre: Canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları fiziki, biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamı,
Etki: Planlanan bir faaliyetin hazırlık, inşaat ve işletme süresinde ya da işletme sonrasında, çevre unsurlarında doğrudan ya da dolaylı olarak, kısa veya uzun dönemde, geçici ya da kalıcı, olumlu ya da olumsuz yönde ortaya çıkması muhtemel değişiklikleri,
Etki Alanı: Planlanan bir faaliyetin işletme öncesi, işletme ve işletme sonrasında çevre unsurları itibariyle, olumlu veya olumsuz yönde etkilediği alanı,
Çevresel Etki Değerlendirmesi: Gerçekleştirilmesi planlanan faaliyetlerin çevreye olabilecek olumlu ya da olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ve teknoloji alternatiflerinin tespit edilerek değerlendirilmesinde ve faaliyetlerin uygulanmasının izlenmesi ve denetlenmesinde sürdürülecek çalışmaları, (Bu yönetmelikte Çevresel Etki Değerlendirmesi yerine ÇED kısaltması kullanılmıştır.)
Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu: ÇED Uygulanacak Faaliyetler Listesinde EK-Ide yer alan veya Mahalli Çevre Kurulunda "Çevresel Etkileri Önemlidir" kararı verilen bir faaliyet için hazırlanacak raporu,
Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu Genel Formatı: ÇED Raporlarının hazırlanmasında esas alınacak olan, ÇED Raporlarının ihtiva edeceği hususların ana başlıkları ile her ana başlıkta işlenecek konuları gösteren EK-III de yer alan formatı,
Çevresel Etki Değerlendirmesi Ön Araştırma Raporu: ÇED Ön Araştırması Uygulanacak Faaliyetler Listesinde Ek-II deki faaliyetler için hazırlanacak raporu, Çevresel Etki Değerlendirmesi Ön Araştırma Raporu Formatı: ÇED Ön Araştırma Raporunun hazırlanmasında esas alınacak olan EK-IV de yer alan formatı,
Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu Özel Formatı: Faaliyetin türü ve yerine göre; Bakanlık tarafından hazırlanacak ve ÇED Raporlarının hazırlanmasında esas alınacak olan veya Valilik tarafından hazırlanacak ve ÇED Ön Araştırma Raporlarının hazırlanmasından esas alınacak olan formatı,
Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı (*): ÇED Raporuna tabi faaliyetler için İnceleme Değerlendirme Komisyonunca yapılan değerlendirmelerin sonuçları esas alınarak, faaliyetin çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin bulunmadığının veya alınacak tedbirler sonucu olumsuz etkilerin ilgili mevzuat ve bilimsel esaslara göre kabul edilebilir düzeylerde olduğunun tesbiti halinde, faaliyetin gerçekleşmesinde sakınca görülmediğini belirten Bakanlık kararını,
Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumsuz Kararı: ÇED Raporuna tabi faaliyetler için İnceleme Değerlendirme Komisyonunca yapılan değerlendirmelerin sonuçları esas alınarak faaliyetin çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin bulunduğunu ve yapılmasında sakınca görüldüğünü belirten Bakanlık kararını,
Çevresel Etkileri Önemlidir Kararı: Ek-II de yer alan faaliyetler için Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonu tarafından yapılan değerlendirmelerin sonuçları esas alınarak ÇED Raporu hazırlanması gerektiğini belirten Mahalli Çevre Kurulu Kararını,
Çevresel Etkileri Önemsizdir Kararı: Ek-II de yer alan faaliyetler için Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonu tarafından yapılan değerlendirmelerin sonuçları esas alınarak faaliyetin çevre üzerinde olumsuz etkilerinin bulunmayacağının veya alınacak tedbirler sonucu olumsuz etkilerinin ilgili mevzuat ve bilimsel esaslara göre kabul edilebilir düzeylerde olduğunun tespiti halinde faaliyetin gerçekleştirilmesinde sakınca görülmediğini belirten Mahalli Çevre Kurulu Kararını,
İnceleme Değerlendirme Komisyonu: ÇED Raporlarını incelemek ve değerlendirmek üzere 443 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 36ıncı maddesine dayanılarak teşkil edilen İhtisas Komisyonunu,
Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonu: ÇED Ön Araştırma Raporunu incelemek ve değerlendirmek üzere 443 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 36ıncı maddesine dayanılarak teşkil edilen İhtisas Komisyonunu,ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Yetki
Madde 5- ÇEDe tabi faaliyetler hakkında ÇED Olumlu ya da ÇED Olumsuz Kararı verme yetkisi
Bakanlığa, ÇED Ön Araştırmasına tabi faaliyetler hakkında Çevresel Etkileri Önemlidir ya da
Önemsizdir kararını verme yetkisi ise Mahalli Çevre Kuruluna aittir.ÇED ve ÇED Ön
Araştırma Raporu Hazırlama Yükümlülüğü
Madde 6- Bu Yönetmelik kapsamına giren bir faaliyeti gerçekleştirmeyi planlayan gerçek ve tüzel
kişiler; her türlü teşvik, onay izin ve ruhsat almadan önce; kamu yatırımları Devlet Planlama
Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından yatırım programına alınmadan, özel kesim faaliyetlerinde
uygulama projeleri onaylanmadan veya mevzii imar planı onaylanmadan önce, Ek-Ideki faaliyetler
için ÇED Raporu, Ek-IIdeki faaliyetler için ise ÇED Ön Araştırma Raporu hazırlamak, ilgili
makamlara sunmak ve verilecek karara göre hareket etmekle yükümlüdürler.
Ek-I deki faaliyetler için ÇED Raporu hazırlanıp Bakanlıktan faaliyet hakkında Olumlu Karar, Ek-
II deki faaliyetler için ise ÇED Ön Araştırma Raporu hazırlanıp, Mahalli Çevre Kurulundan
faaliyet hakkında "Çevresel Etkileri Önemsizdir" kararı alınmadıkça bu faaliyetler için hiçbir teşvik,
onay, izin ve ruhsat verilemez.
Yer Tetkiki İçin Başvuru
Madde 7- Bu Yönetmeliğe tabi bir faaliyetin sahibi bir dilekçe ekinde faaliyetle ilgili proje özeti,
faaliyet için önerilen yer veya yerlerin mülkiyetine ilişkin belge, imar veya vaziyet planı ile varsa
faaliyeti tanıtıcı sair belgelerle birlikte faaliyetin gerçekleştirileceği ilin Valiliğine başvurur.
Faaliyet Yerinin Tetkiki
Madde 8- Valilik planlanan faaliyetin yeri hakkında mevzuat açısından bir engel bulunup
bulunmadığını, ilgili kamu kurum ve kuruluşları nezdinde Taşra Teşkilatı aracılığı ile araştırır.
Valilik bu araştırma sırasında gerekli görürse uzman kişilerden bir komisyon teşkil ederek
görevlendirebilir.
Valilik otuz işgünü içinde araştırmasını tamamlar ve planlanan faaliyetin belirtilen yerde
gerçekleştirilmesinin mevzuat açısından uygun olup olmadığına karar verir. Valilik bu kararını
faaliyet sahibine bildirir.
Planlanan faaliyet birden fazla il sınırı içinde gerçekleştirilecek ise, faaliyet sahibi başvurusunu ilgili
illerin Valiliklerine aynı anda yapar. Her ilin Valiliği faaliyetin kendi il sınırları içinde
gerçekleştirilecek yeri hakkında bu maddeye göre araştırma yapar, karar verir ve kararını faaliyet
sahibine bildirir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÇED Raporuna Tabi Faaliyetler, ÇED Raporunun Hazırlanması, İnceleme-Değerlendirme
Komisyonunun Kuruluşu ve Çalışma Usulü, Halkın ÇED Sürecine Katılımı ÇED Raporuna Tabi
Faaliyetler
Madde 9 : EK-Ide yer alan faaliyetler ile EK-IIde yer alan faaliyetlerden Mahalli Çevre Kurulunca
"Çevresel Etkileri Önemlidir" kararı verilen faaliyetler ÇED Raporuna tabidir.
Yönetmeliğe tabi birden fazla projeyi kapsayan entegre bir faaliyetin planlanması halinde, bu
faaliyetlerin tamamı için Bakanlıkça tek bir ÇED Raporu hazırlanması istenebilir.
ÇED Raporu İçin Başvuru
Madde 10 : Ek-Ide yer alan faaliyetler için Faaliyet sahibi bir dilekçe ekinde, Valilikten alacağı
faaliyetin belirtilen yerde gerçekleştirilmesinde mevzuat açısından bir sakınca olmadığına dair karar
ve 7 nci maddede belirtilen belgeleri ihtiva eden faaliyet dosyası ile birlikte Bakanlığa başvurur.
Bakanlık faaliyet sahibine ÇED Raporu Formatını verir. Faaliyet sahibi bu formatı esas alarak
gerekli işlemlere başlar.
Mahalli Çevre Kurulunca "Çevresel Etkileri Önemlidir" kararı verilen faaliyetin sahibi bir dilekçe
ekinde bu karar ve ÇED Ön Araştırma Raporu ile Bakanlığa başvurur. Bakanlık, faaliyet sahibine
ÇED Raporu Formatını verir. Faaliyet sahibi bu formatı esas alarak gerekli işlemlere başlar.
ÇED Raporunda Bulunması Gereken Hususlar
Madde 11 : ÇED Raporlarında; Ek-IIIde yer alan ÇED Raporu Genel Formatındaki veya faaliyetin
türü ve yerine göre Bakanlıkça hazırlanacak özel formattaki bilgilerin yer alması zorunludur.
ÇED Raporunun Formata Uygunluğu
Madde 12 : Formata uygun olarak hazırlanan ÇED Raporu faaliyet sahibi tarafından Bakanlığa
sunulur. Bakanlık, yedi işgünü içinde Raporu formata uygunluk yönünden inceler. Formata uygun
bulunmayan rapor faaliyet sahibine iade edilir ve başvuru geçersiz sayılır. Formata uygun
hazırlandığı anlaşılan ÇED Raporu faaliyet sahibince yeterli sayıda çoğaltılır ve Bakanlık tarafından
ilk toplantı tarihini belirten bir yazı ile İnceleme Değerlendirme Komisyonu üyelerine gönderilir.
İnceleme Değerlendirme Komisyonunun Teşkili
Madde 13 : ÇED Raporunu incelemek ve değerlendirmek üzere Bakanlıkça İnceleme
Değerlendirme Komisyonu teşkil edilir. Bu Komisyon, Bakanlıkta Şube Müdürü ya da daha üst
düzeyde bir yetkilinin başkanlığında faaliyetin konusu, türü ve faaliyet için seçilen yerin özellikleri
dikkate alınarak merkezi ve yerel kurum ve kuruluş temsilcileri, faaliyet sahibi veya temsilcisi, ÇED
Raporunu hazırlayan kurum veya kuruluş temsilcilerinden oluşur. Komisyon çalışmalarına
Bakanlıkça, üniversite, enstitü, araştırma ve ihtisas kuruluşları, ve meslek odaları temsilcileri ile
gerçek ve tüzel kişiler de üye olarak çağrılabilirler.
Komisyon üyeleri temsil ettikleri merkezi ve yerel kurum ve kuruluşları ilgilendiren konulardaki
yasal yetki, görev ve sorumlulukları çerçevesinde görevlendirilirler, kurum ve kuruluşları adına
görüş bildirirler.
Komisyonun sekreterya hizmetleri Bakanlıkça yürütülür.
İnceleme Değerlendirme Komisyonunun Görev, Yetki ve Sorumluluğu
Madde 14 : İnceleme Değerlendirme Komisyonu, ÇED Raporunu, Raporun Bakanlığa
sunulmasından itibaren altmış işgünü içerisinde inceler ve değerlendirir.
İnceleme Değerlendirme Komisyonu üyeleri komisyonun ilk toplantısını takiben faaliyetin
gerçekleştirilmesi planlanan yerde topluca ya da görevlendirecekleri üyeler marifetiyle
incelemelerde bulunurlar ve halkın katılımı toplantısına iştirak ederler.
Komisyon faaliyet konusuyla ilgili olarak faaliyet sahibinden bilgi vermesini, araç-gereç temin
etmesini, test, deney ve ölçümleri yapmasını veya yaptırmasını isteyebilir. Bu işlemlerde gerekli
harcamalar faaliyet sahibi tarafından karşılanır.
İnceleme Değerlendirme Komisyonu Üyeleri mevcut benzer tesislerde inceleme yapabilirler.
İnceleme Değerlendirme Komisyonu, İnceleme Değerlendirme çalışmalarını belirtilen süre içinde
tamamlar ve kararını üyeler tarafından imzalanmış bir tutanakla belirtir.
İnceleme Değerlendirme Komisyonu istendiğinde Bakanlığa ÇED Raporu ile ilgili bilgi vermekle
yükümlüdürler.
İnceleme Değerlendirme Komisyonunun Çalışma Usulü
Madde 15 : İnceleme Değerlendirme Komisyonu aşağıda belirtilen ilkelere göre çalışır:
a)Komisyon, üye sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Toplantıya katılmayan üyelerin dolayısıyla
temsil ettikleri kurum ve kuruluşların ÇED Raporu hakkındaki görüşlerinin olumlu olduğu kabul
edilir(*).
b)Komisyon üyeleri ÇED Raporunun kendi kurum ve kuruluşlarını ilgilendiren yönleri üzerinde
görüş belirtiler. Komisyon başkanı üyelerden görüşlerini yazılı olarak vermelerini isteyebilir.
c) Komisyon üyeleri inceleme ve değerlendirme sırasında, ÇED Raporu ile ilgili olarak;
1- Yapılan incelemelerin, hesaplamaların ve değerlendirmelerin yeterli veri, bilgi ve belgelere
dayandırılıp dayandırılmadığına,
2- ÇED Raporu ve eklerinin yeterli ve uygun olup olmadığına,
3- Faaliyetin çevreye olabilecek etkilerinin yeterince incelenip incelenmediğine,
4-Çevreye olabilecek olumsuz etkilerinin giderilmesi için gerekli önlemlerin alınıp alınmadığına,
5-Yer ve teknoloji alternatiflerinin dikkate alınıp alınmadığına,
6-ÇED Raporunda belirtilen tedbirler ve komisyonca öngörülen ilave tedbirlerle faaliyetin çevreye
olabilecek olumsuz etkilerinin önlenip önlenmeyeceğine,dair inceleme ve değerlendirmede
bulunurlar.
d) Komisyon, ÇED Raporunda (c) bendinde sayılanlar ve benzeri konularda önemli eksiklik ve
aksaklık görürse, bunların giderilmesini faaliyet sahibinden ister. Bu durumda inceleme
değerlendirme süreci durdurulur ve ÇED Raporu faaliyet sahibine iade edilir. Faaliyet sahibinin
ÇED Raporunda istenen değişikliği yapıp yeniden komisyona intikal ettirmesi üzerine inceleme
değerlendirme süreci kaldığı yerden işlemeye başlar. Faaliyet sahibinden (c) bendi kapsamında ÇED
Raporunda değişiklik yapması en fazla iki defa istenebilir. İstenilen değişiklik yapılmazsa durum bir
tutanakla belirlenir ve komisyon inceleme değerlendirmeye son verir.
e) Komisyon inceleme ve değerlendirme çalışmalarını belirtilen süre içinde tamamlar ve ÇED
Raporu hakkındaki kararını bir tutanakla belirleyerek inceleme değerlendirme sürecini sona erdirir.
ÇED Sürecine Halkın Katılımı
Madde 16 : ÇED Raporunun Bakanlığa sunulmasından sonra, İnceleme Değerlendirme
Komisyonunun ilk toplantısını müteakiben halkı yatırım hakkında bilgilendirmek, görüş ve
önerilerini almak üzere faaliyet sahibi tarafından bir toplantı düzenlenir. Toplantı tarihi, faaliyet
sahibi ile Bakanlık arasında varılacak mutabakat sonucu belirlenir. Toplantı yeri, faaliyetten en çok
etkilenmesi muhtemel yöre halkının kolaylıkla ulaşabileceği merkezi bir yerin seçilmesine dikkat
edilerek faaliyet sahibi ve Valilikçe belirlenir ve Bakanlığa bildirilir. Faaliyet sahibi toplantı yerini,
gününü ve saatini belirleyen bir ilanı o yörede yayımlanan yöresel bir gazetede ve Türkiye genelinde
yayımlanan tirajı en yüksek beş gazeteden birinde toplantı tarihinden en az üç gün önce bir kez
yayımlatır. Toplantı, mahallin en büyük mülki idare amirince gerekli görülen yerlerde en az beş
işgünü süre ile askıda ilan edilir, ayrıca yerel iletişim araçları ile duyurulabilir. Mahallin en büyük
mülki idare amiri veya tayin edeceği bir yetkili başkanlığında yapılan toplantıda oluşan halkın
görüşleri, Taşra Teşkilatı tarafından bir tutanakla belirlenerek Bakanlığa bildirilir.
ÇED Raporunu incelemek isteyenler Bakanlık veya Taşra Teşkilatında inceleme ve değerlendirme
süreci içerisinde raporu inceleyerek faaliyet hakkında Bakanlığa yazılı görüş bildirebilirler.
Görüşler İnceleme Değerlendirme Komisyonunda dikkate alınır. İnceleme ve değerlendirme
süresinden sonra yapılan başvurular dikkate alınmaz.
Mahalli Çevre Kurulunun "Çevresel Etkileri Önemlidir" kararı üzerine hazırlanan ÇED Raporları
için Halkın Katılımı Toplantısı yapılmaz.
ÇED Olumlu veya ÇED Olumsuz Kararı
Madde 17 : Faaliyet sahibi, İnceleme Değerlendirme Komisyonunca kabul edilen ÇED Raporu ve
eklerinin taahhüdü altında olduğunu belirten taahhüt yazısı ve noter tasdikli imza sirkülerini son
şekli verilen ÇED Raporu ile birlikte Bakanlığa sunar. ÇED Raporu ile belirtilen diğer belgeler otuz
işgünü içinde Bakanlığa sunulmadığı takdirde başvuru geçersiz sayılır. Kamu kurum ve
kuruluşlarında imza sirküleri istenmez.
Bakanlık, ÇED Raporu ile diğer belgelerin Bakanlığa sunulmasını takiben İnceleme Değerlendirme
Komisyonunun rapor hakkındaki kararını esas alarak on işgünü içinde ÇED Olumlu Kararı ya da
ÇED Olumsuz Kararı verir.
Faaliyet sahibi ÇED Olumlu Kararı verilen faaliyet için, diğer mevzuat uyarınca ilgili kurum ve
kuruluşlardan gerekli izinleri alarak dört yıl içinde yatırıma başlamadığı takdirde ÇED Olumlu
Kararı geçersiz sayılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÇED Ön Araştırma Raporuna Tabi Faaliyetler,
ÇED Ön Araştırma Raporunun Hazırlanması, İncelenmesi Ve Değerlendirilmesi
ÇED Ön Araştırması Raporuna Tabi Faaliyetler
Madde 18 : ÇED Ön Araştırma Raporuna;
a) EK IIde yer alan faaliyetler,
b) Yönetmelik kapsamında bulunan mevcut faaliyetlerden kapasite arttırımı, genişletme veya proses
değişikliği yapılan faaliyetler,
c) Bu Yönetmelik kapsamı dışında bulunan mevcut faaliyetlerden kapasite arttırımı, genişletme,
proses veya kullanım amacı değişikliği yapılarak yönetmelik kapsamına giren faaliyetler tabidir.
ÇED Ön Araştırma Raporu Başvurusu
Madde 19 : Faaliyet sahibi, bir dilekçe ekinde Valilikten alacağı, faaliyetin belirtilen yerde
gerçekleştirilmesinde mevzuat açısından bir sakınca olmadığına dair karar ve 7 nci maddede
belirtilen belgeleri ihtiva eden dosya ile birlikte Valiliğe başvurur.
Valilik faaliyet sahibine ÇED Ön Araştırma Raporu formatını verir. Faaliyet sahibi bu formatı esas
alarak gerekli işlemlere başlar.
ÇED Ön Araştırma Raporunda Bulunması Gereken Hususlar
Madde 20 : Bu yönetmelik uyarınca ÇED Ön Araştırması uygulanacak faaliyetler için hazırlanacak
ÇED Ön Araştırma Raporlarında ; EK-IVde yer alan ÇED Ön Araştırma Raporları Genel
Formatındaki veya faaliyetin türü ve yerine göre Valilikçe hazırlanacak özel formattaki bilgilerin
yer alması zorunludur.
ÇED Ön Araştırma Raporlarının Formata Uygunluğu
Madde 21: Faaliyet sahibi, ÇED Ön Araştırma Raporu ve eklerinin taahhüdü altında olduğunu
belirten taahhüt yazısı ve noter tasdikli imza sirkülerini ÇED Ön Araştırma Raporu ile birlikte
Valiliğe sunar. Kamu kurum ve kuruluşlarından imza sirküleri istenmez.
Valilik beş işgünü içinde raporu formata uygunluk yönünden inceler. Formata uygun bulunmayan
rapor faaliyet sahibine iade edilir ve başvuru geçersiz sayılır. Formata uygun hazırlandığı anlaşılan
ÇED Ön Araştırma Raporu faaliyet sahibince yeterli sayıda çoğaltılır ve Valilik tarafından ilk
toplantı tarihini belirten bir yazı ile Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonu Üyelerine gönderilir.
Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonunun Teşkili
Madde 22 : ÇED Ön Araştırma Raporunu incelemek ve değerlendirmek üzere, Bakanlıkça bir Ön
İnceleme-Değerlendirme Komisyonu teşkil edilir. Bu komisyon; Taşra Teşkilatında Şube Müdürü
ya da daha üst düzeyde bir yetkilinin başkanlığında faaliyetin konusu, türü ve faaliyet için seçilen
yerin özellikleri dikkate alınarak ilgili Bakanlıkların Taşra Teşkilatları ile yerel yönetim, faaliyet
sahibi veya temsilcisi, ÇED Ön Araştırma Raporunu hazırlayan kurum ve kuruluş temsilcilerinden
oluşur. Komisyon çalışmalarına Valilikçe, üniversite, enstitü, araştırma ve ihtisas kuruluşları ve
meslek odaları temsilcileri ile gerçek ve tüzel kişiler de üye olarak çağrılabilirler.
Komisyon üyeleri temsil ettikleri kurum ve kuruluşları ilgilendiren konulardaki yasal yetki, görev ve
sorumlulukları çerçevesinde görevlendirilirler, kurum ve kuruluşları adına görüş bildirirler.
Komisyonun sekreterya hizmetleri Taşra Teşkilatınca yürütülür.
Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonunun Görev, Yetki ve Sorumluluğu
Madde 23 : Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonu ÇED Ön Araştırma Raporunu, Raporun
Valiliğe sunuluşundan itibaren kırk işgünü içerisinde inceler ve değerlendirir.
Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonu üyeleri komisyonun ilk toplantısını takiben faaliyetin
gerçekleştirilmesi planlanan yerde topluca ya da görevlendirecekleri üyeler marifetiyle
incelemelerde bulunurlar ve halkın katılımı toplantısına iştirak ederler.
Komisyon faaliyet konusu ile ilgili olarak faaliyet sahibinden bilgi vermesini, araç-gereç temin
etmesini, test, deney ve ölçümleri yapmasını veya yaptırmasını isteyebilir. Bu işlemlerde gerekli
harcamalar faaliyet sahibi tarafından karşılanır.
Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonu üyeleri mevcut benzer tesislerde inceleme yapabilirler.
Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonu inceleme ve değerlendirme çalışmalarını belirtilen süre
içinde tamamlar ve gerekçeli raporunu Valiliğe sunar.
Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonunun Çalışma Usulü
Madde 24 : Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonu aşağıda belirtilen ilkelere göre çalışır:
a) Komisyon, üye sayısının salt çoğunluğuyla toplanır. Toplantıya katılmayan üyelerin temsil
ettikleri kurum ve kuruluşların ÇED Ön Araştırma Raporu hakkındaki görüşleri olumlu olduğu
kabul edilir (*).
b) Komisyon üyeleri, ÇED Ön Araştırma Raporunu kendi kurum ve kuruluşlarını ilgilendiren
yönleri üzerinde görüş belirtirler. Komisyon başkanı üyelerden görüşlerini yazılı olarak vermelerini
isteyebilir.
c) Komisyon üyeleri inceleme ve değerlendirme sırasında, ÇED Ön Araştırma Raporu ile ilgili
olarak;
1- Yapılan incelemelerin, hesaplamaların ve değerlendirmelerin yeterli veri, bilgi ve belgelere
dayandırılıp dayandırılmadığına,
2- ÇED Ön Araştırma Raporu ve eklerinin yeterli ve uygun olup olmadığına,
3- Faaliyetin çevreye olabilecek etkilerinin yeterince incelenip incelenmediğine,
4- Yer ve teknoloji alternatiflerinin dikkate alınıp alınmadığına,
5-ÇED Ön Araştırma Raporunda belirtilen tedbirlerle faaliyetin çevreye olabilecek olumsuz
etkilerinin önlenip önlenmeyeceğine,
dair inceleme ve değerlendirmede bulunurlar.
d) Komisyon, inceleme ve değerlendirme çalışmalarını belirtilen süre içinde tamamlar ve gerekçeli
raporunu Valiliğe sunar.
ÇED Ön Araştırma Sürecine Halkın Katılımı
Madde 25 : ÇED Ön Araştırma Raporunun Valiliğe sunulmasından sonra Ön İnceleme
Değerlendirme Komisyonunun ilk toplantısını müteakiben halkı yatırım hakkında bilgilendirmek,
görüş ve önerilerini almak üzere faaliyet sahibi tarafından bir toplantı düzenlenir. Toplantı tarihi ve
yeri faaliyet sahibi ile Valilik arasında varılacak mutabakat sonucu belirlenir. Faaliyet sahibi toplantı
yerini, gününü ve saatini belirleyen bir ilanı o yörede yayımlanan yöresel bir gazetede toplantı
tarihinden en az üç gün önce bir kez yayımlatır. Toplantı, mahallin en büyük mülki idare amirince
gerekli görülen yerlerde en az beş iş günü süre ile askıda ilan edilir, ayrıca yerel iletişim araçlarıyla
duyurulabilir. Mahallin en büyük mülki idare amiri veya tayin edeceği bir yetkili başkanlığında
yapılan toplantıda oluşan halkın görüşleri Taşra Teşkilatı tarafından bir tutanakla tespit edilir.
ÇED Ön Araştırma Raporunu incelemek isteyenler Taşra Teşkilatında inceleme ve değerlendirme
süresi içerisinde Raporu inceleyerek faaliyet hakkında Valiliğe yazılı görüş bildirebilirler. Görüşler
Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonunda dikkate alınır. İnceleme ve değerlendirme süresinden
sonra yapılan başvurular dikkate alınmaz.
Çevresel Etkileri Önemlidir veya Önemsizdir Kararı
Madde 26 : Mahalli Çevre Kurulu, ilk toplantısında, Ön İnceleme Değerlendirme Komisyonunca
Valiliğe sunulan ÇED Ön Araştırma Raporuna ilişkin gerekçeli raporu esas alarak faaliyet hakkında
"Çevresel Etkileri Önemlidir" veya "Çevresel Etkileri Önemsizdir" kararını verir. Bu karar beş iş
günü süre ile askıda ilan edilir.
"Çevresel Etkileri Önemsizdir" kararı verilen faaliyetlerle ilgili olarak Ön İnceleme Değerlendirme
Komisyonunun gerekçeli raporu ve Mahalli Çevre Kurulu Kararı Valilikçe beş işgünü içinde
faaliyet sahibine, Bakanlığa, ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilir.
Faaliyet hakkında verilen "Çevresel Etkileri Önemsizdir" kararının geçerlilik süresi üç yıldır.
"Çevresel Etkileri Önemlidir" kararı verilen faaliyetlerle ilgili olarak ÇED Raporunun hazırlanması
gerektiği Valilikçe beş işgünü içinde faaliyet sahibine, ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilir. Mahalli
Çevre Kurulu Kararı ve faaliyet dosyası ise Bakanlığa gönderilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Faaliyetin İzlenmesi ve Denetlenmesi
Madde 27 : Bakanlık ;
a)Bu Yönetmelik kapsamına giren faaliyetler için Yönetmelik hükümlerine uyulmasını temin etmek
üzere,
b)"ÇED Olumlu Karar" verilen ve "Çevresel Etkileri Önemsizdir" kararı alınan faaliyetlerle ilgili
olarak faaliyet sahibi tarafından taahhüt edilen hususların yerine getirilip getirilmediğini, izler ve
denetler.
Bakanlık, bu görevi yerine getirirken gerekli gördüğü takdirde kamu özel kuruluşlar, ilgili meslek
odaları, merkezi ve yerel yönetimlerle işbirliği yapar.
Yönetmeliğe Aykırı Uygulamaların Durdurulması
Madde 28 : Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerin, "ÇED Olumlu Kararı" veya "Çevresel
Etkileri Önemsizdir" kararını belirten yazıyı almadan başladığı tespit edildiğinde, faaliyet, mahallin
en büyük mülki idare amirince durdurulur. Yönetmelik hükümlerine göre gerekli işlemler
tamamlanmadan durdurma kararı kaldırılmaz.
ÇED Olumlu Kararı verilen faaliyetler için ÇED Raporu ve ekleri hakkındaki taahhütnameye
uyulmadığının tesbiti halinde, mahallin en büyük mülki idare amiri sözkonusu yükümlülüklerin
yerine getirilmesi için bir defaya mahsus olmak üzere en fazla otuz günlük bir süre verir. Bu süre
sonunda yükümlülüklerini yerine getirmeyen faaliyet sahibinin faaliyeti durdurulur. Yükümlülükler
yerine getirilmedikçe durdurma kararı kaldırılmaz. Cezai hükümler saklıdır.
"Çevresel Etkileri Önemsizdir" kararı verilen faaliyetler için ÇED Ön Araştırma Raporu ve ekleri
hakkındaki taahhütnameye uyulmadığının tesbiti halinde yukarıdaki fıkra hükümleri uygulanır.
Sürelerin Uzatılması ve Durdurulması
Madde 29 : ÇED süreci ile ilgili süreler Bakanlıkça gerekli hallerde ve/veya faaliyet sahibinin talebi
halinde gerekçesi belirtilmek kaydıyla Bakanlık onayı ile uzatılabilir veya durdurulabilir.
ÇED Ön Araştırması süreci ile ilgili süreler ise, Taşra Teşkilatının gerekli gördüğü hallerde ve/veya
faaliyet sahibinin talebi halinde gerekçesi belirtilmek kaydıyla Valilik onayı ile uzatılabilir veya
durdurulabilir.
Bu husus ilgililere ve faaliyet sahibine bildirilir.
Faaliyet Sahibinin Değişmesi
Madde 30 : Faaliyet sahibinin herhangi bir nedenle değişmesi durumunda yeni faaliyet sahibi eski
faaliyet sahibinin taahhüt ve yükümlülüklerini başka bir işleme gerek kalmaksızın yüklenmiş sayılır.
İhtilafların Çözümü
Madde 31 : Yönetmelikte belirtilen faaliyetlerin ÇED Raporuna ya da ÇED Ön Araştırma Raporuna
tabi olmaları hakkında ihtilaf çıkması halinde Bakanlık görüşü esas alınır.
Yeterlik Belgesi
Madde 32 : ÇED Raporu ve ÇED Ön Araştırma Raporu hazırlayacak kurum veya kuruluşlar
Bakanlıktan Yeterlik Belgesi almakla yükümlüdür. Yeterlik Belgesinin verilmesi, Yeterlik Belgesi
verilen kurum ve kuruluşların denetlenmesi ve belgenin iptal edilmesi ile ilgili usul ve esaslar
Bakanlıkça hazırlanacak bir tebliğ ile düzenlenir.
Askeri Faaliyetler
Madde 33 : Ülke savunması açısından stratejik öneme sahip askeri faaliyetlere uygulanacak ÇED
prosedürü, Bakanlık ve Milli Savunma Bakanlığı tarafından birlikte belirlenir.
Tebliğler
Madde 34 : Bakanlık, gerekli gördüğü hallerde bu Yönetmelikte belirtilen konulara ilişkin olarak
tebliğler çıkarabilir.
Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat
Madde 35 : 07 Şubat 1993 tarih ve 21489 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevresel Etki
Değerlendirmesi Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1 : 07 Şubat 1993 tarihinden önce uygulama projeleri onaylanmış veya Çevre
mevzuatı ve diğer ilgili mevzuat uyarınca yetkili mercilerden izin, ruhsat veya onay ya da
kamulaştırma kararı alınmış veya ilgili mevzuat gereğince yer seçimi yapılmış veya yatırım
programına alınmış veya mevzi imar planları onaylanmış faaliyetlere bu Yönetmelik hükümleri
uygulanmaz.
Geçici Madde 2: Bu Yönetmeliğin yayımından önce güzergah belirlenmesini gerektiren
faaliyetlerden ilgili mevzuat gereğince güzergahı belirlenen veya yatırım programına alınan petrol
ve gaz boru hatları, enerji nakil hatları, otoyollar, ekspres yollar, devlet yolları ve il yolları
faaliyetlerine bu yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
Geçici Madde 3 : Bu yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce başvurusu yapılmış