ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar

Amaç

Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde uyulacak idari ve teknik usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

Madde 2- Bu Yönetmelik;

a) Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu ile Çevresel Etki Değerlendirmesi Ön Araştırma Raporunun hangi tür projeler için isteneceği ve içereceği konuları,

b) Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde uyulacak idari ve teknik usul ve esasları,

c) Çevresel Etki Değerlendirmesi için Kapsam Belirleme ve İnceleme Değerlendirme Komisyonunun oluşturulması ile ilgili çalışmaları,

d) Yönetmelik kapsamına giren projelerin işletme öncesi, işletme sırası ve işletme sonrası dönemde izlenmesi ve denetlenmesini,

e) Çevresel etki değerlendirmesi sisteminin, çevre yönetiminde etkin ve yaygın biçimde uygulanabilmesi ve kurumsal yapısının güçlendirilmesi için gerekli eğitim çalışmalarını

kapsar.

Dayanak

Madde 3- Bu Yönetmelik 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu‘nun 10 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve Kısaltmalar

Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;

Bakanlık: Çevre Bakanlığı‘nı,

Çevre: Canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları biyolojik, fiziksel, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamı,

Etki: Bir projenin hazırlık, inşaat ve işletme sırasında ya da işletme sonrasında, çevre unsurlarında doğrudan ya da dolaylı olarak, kısa veya uzun dönemde, geçici ya da kalıcı, olumlu ya da olumsuz yönde ortaya çıkması olası değişiklikleri,

Etki Alanı: Gerçekleştirilmesi planlanan bir projenin işletme öncesi, işletme sırası ve işletme sonrasında çevre unsurları olarak olumlu veya olumsuz yönde etkilediği alanı,

Proje: Gerçekleştirilmesi planlanan yatırıma ait inşaat çalışmaları, diğer tesisat ya da planların uygulanması veya yer altı kaynaklarının değerlendirilmesi işlemini,

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED): Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ya da olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin saptanarak değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve denetlenmesinde sürdürülecek çalışmaları,

Çevresel Etki Değerlendirmesi Süreci: Gerçekleştirilmesi planlanan projenin çevresel etki değerlendirmesinin yapılması için 8 ve 17 nci maddelerde belirtilen başvuru ile başlayan ve işletme sonrası çalışmaların uygun hale geldiğinin belirlenmesi ile sona eren süreci,

Proje Tanıtım Genel Formatı: Gerçekleştirilmesi planlanan projenin özelliklerini, yerini, olası etkilerini ve öngörülen önlemleri içeren, projeyi genel boyutları ile tanıtan raporun hazırlanması sırasında esas alınacak EK-III deki genel formatı,

ÇED Raporu Özel Formatı: ÇED Raporlarının hazırlanmasında esas alınmak üzere; Kapsam Belirleme ve İnceleme Değerlendirme Komisyonu tarafından projenin önemli çevresel boyutları göz önüne alınmak suretiyle EK-III deki proje tanıtım genel formatında belirtilen ana başlıklar altında ele alınması gereken konuları tanımlayan formatı,

ÇED Raporu: EK-I listesinde yer alan veya Bakanlıkça "ÇED Gereklidir" kararı verilen bir proje için belirlenen özel formata göre hazırlanacak raporu,

ÇED Ön Araştırması: Ek-II listesinde yer alan projelere ÇED uygulanmasının gerekli olup olmadığının belirlenmesi amacıyla sürdürülecek çalışmaları,

ÇED Ön Araştırma Raporu Seçme, Eleme Kriterleri: ÇED Ön Araştırma Raporunun hazırlanmasında esas alınacak EK-IV deki kriterleri.

ÇED Ön Araştırma Raporu: EK-II listesinde yer alan projeler için hazırlanacak raporu,

ÇED Gereklidir Kararı: Ek-II listesindeki projeler için çevresel etkilerinin önemli olduğu ve ÇED Raporu hazırlanması gerektiğini belirten Bakanlık kararını,

ÇED Gerekli Değildir Kararı: Ek-II listesindeki projeler için önemli çevresel etkileri olmadığı ve ÇED Raporu hazırlanmasına gerek bulunmadığını belirten Bakanlık kararını,

Duyarlı Yöreler: Çevresel etkilere karşı biyolojik, fiziksel, ekonomik, sosyal ve kültürel nitelikli özellikleri ile duyarlı olan veya mevcut kirlilik yükü çevre ve halk sağlığını bozucu düzeylere ulaştığı belirlenen yörelerle, ülkemiz mevzuatı ve taraf olduğumuz uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli görülen EK-V de yer alan alanları,

ÇED Olumlu Kararı: ÇED Raporu hakkında Kapsam Belirleme ve İnceleme Değerlendirme Komisyonunca yapılan değerlendirmeler dikkate alınarak, projenin çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin, alınacak önlemler sonucu ilgili mevzuat ve bilimsel esaslara göre kabul edilebilir düzeylerde olduğunun saptanması üzerine gerçekleşmesinde sakınca görülmediğini belirten Bakanlık kararını,

ÇED Olumsuz Kararı: ÇED Raporu hakkında Kapsam Belirleme ve İnceleme Değerlendirme

Komisyonunca yapılan değerlendirmeler dikkate alınarak, projenin çevre üzerindeki olumsuz

etkileri nedeniyle uygulanmasında sakınca görüldüğünü belirten Bakanlık kararını,

Komisyon: Proje için verilecek özel formatın kapsamını, kriterlerini belirlemek ve bu ilkeler

doğrultusunda hazırlanan ÇED Raporunu inceleyip değerlendirmek üzere Bakanlık tarafından

kurulan Kapsam Belirleme ve İnceleme Değerlendirme Komisyonunu,

Proje Sahibi: Bu Yönetmeliğe tabi bir projenin her aşamada yürütülmesini üstlenen gerçek

ya da tüzel kişiyi,

İzleme Denetleme: "ÇED Gerekli Değildir" veya "ÇED Olumlu" kararı alındıktan sonra

uygulama aşamasına geçen projenin, bu kararın verilmesine esas ilkeler doğrultusunda ve

çevre değerlerini olumsuz etkilemeyecek biçimde yürütülmesi için yapılan çalışmaların

bütününü

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

Yetki

Madde 5- Bu Yönetmeliğe tabi projeler hakkında "ÇED Olumlu", "ÇED Olumsuz", "ÇED

Gereklidir" veya "ÇED Gerekli Değildir" kararlarını verme yetkisi Bakanlığa aittir. Ancak

Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda "ÇED Gereklidir" veya "ÇED Gerekli Değildir" kararının

verilmesi konusundaki yetkisini, sınırlarını belirleyerek valiliklere devredebilir.

ÇED Raporu veya ÇED Ön Araştırma Raporu Hazırlama Yükümlülüğü

Madde 6- Bu Yönetmelik kapsamındaki bir projeyi gerçekleştirmeyi planlayan gerçek ve

tüzel kişiler; ÇED‘e tabi projeler için ÇED Raporu, ÇED Ön Araştırmasına tabi projeler için

ÇED Ön Araştırma Raporu hazırlamak, ilgili makamlara sunmak ve projelerini verilen karara

göre gerçekleştirmekle yükümlüdürler.

Kamu kurum ve kuruluşları, bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirilmesi sürecinde proje

sahiplerinin isteyeceği her türlü bilgi, doküman ve görüşü vermekle yükümlüdürler.

Bu Yönetmeliğe tabi projeler için "ÇED Olumlu" kararı veya "ÇED Gerekli Değildir" kararı

alınmadıkça bu projelere hiç bir teşvik, onay, izin, yapı ve kullanım ruhsatı verilemez, proje

için yatırıma başlanamaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

ÇED Uygulama Yöntemi

ÇED‘ e Tabi Projeler

Madde 7- Bu Yönetmeliğin;

a) EK-I listesinde yer alan projeler ile,

b) Ek-II listesinde bulunup "ÇED Gereklidir" kararı verilen projeler

için ÇED Raporu hazırlanması zorunludur.

ÇED Sürecinin Başlatılması ve Komisyonun Kuruluşu

Madde 8- Proje sahibi, dilekçesi ekinde EK-III de yer alan proje tanıtım genel formatı esas

alınarak hazırlanmış dosya ile Bakanlığa başvurur.

Bakanlık, başvuru dosyasındaki bilgi ve belgeleri uygunluk bakımından inceler. Uygun

hazırlanmadığı anlaşılan dosya tamamlanmak üzere proje sahibine geri verilir. Proje sahibi,

eksiklerini tamamlayıp dosyayı yeniden Bakanlığa sunar. İnceleme sonucunda dosyanın

uygun hazırlandığına karar verilmesi halinde Bakanlık tarafından başvuru dosyasındaki bilgiler

dikkate alınarak, ilgili kurum ve kuruluş temsilcileri, Bakanlık yetkilileri ile proje sahibi

ve/veya temsilcilerinden oluşan bir komisyon kurulur. Bakanlık, proje sahibinden başvuru

dosyasını komisyon üyelerinin sayısı kadar çoğaltmasını ister. Bu fıkrada öngörülen işlemler

on işgünü içinde tamamlanır.

Bakanlık başvuru dosyasının bir kopyasını, toplantının tarihi ve yerini belirten bir yazı ekinde

komisyon üyelerine gönderir ve projenin genel bir değerlendirmesini yapmak üzere

komisyonu ilk toplantıya çağırır. Komisyona Bakanlık temsilcisi başkanlık eder ve komisyonun

sekreterya hizmetleri Bakanlıkça yürütülür.

Bakanlık, gerekli gördüğü hallerde, projenin konusu, türü ve proje için belirlenen yerin

özelliklerini de dikkate alarak, üniversiteler, enstitüler, araştırma ve uzman kuruluşları,

meslek odaları, sendikalar, birlikler, sivil toplum örgütlerinden temsilcileri de komisyon

toplantılarına üye olarak çağırabilir.

Komisyonda kurum ve kuruluş temsilcisi olarak görev yapan üyelerin, yeterli mesleki bilgi ve

deneyime sahip olmaları ve temsil ettikleri kurum ve kuruluşlar adına görüş vermeye yetkili

kılınmış olmaları esastır.

Komisyonun Bilgilenme Toplantısı

Madde 9- Komisyonun bilgilenme amaçlı ilk toplantısında proje sahibi, proje hakkında

komisyonu bilgilendirir.

Komisyon, halkın katılımı toplantısı öncesinde proje sahibi tarafından projeyi tanıtıcı bilgilerin

nerelerde, ne süre ile ve hangi araçlarla duyurulacağı konusunu kararlaştırır.

Bu toplantıda, proje uygulama yerinin incelenmesi, halkın katılımı toplantısı ve kapsam

belirleme toplantısının tarihi, proje sahibi ile komisyon tarafından birlikte belirlenir ve Bakanlık

tarafından valiliğe bildirilir. Halkın katılımı, kapsam belirleme ve özel format verme işlemleri,

bilgilenme toplantısından sonraki 30 işgünü içerisinde tamamlanır.

Gerek bilgilenme toplantısında gerekse ÇED sürecinin herhangi bir aşamasında projenin

öngörülen alanda gerçekleştirilmesinin mevzuat açısından mümkün olmadığının anlaşılması

halinde durum bir tutanakla belirlenir. Böyle bir tespitin ÇED Raporunun sunulmasından

önceki bir aşamada yapılması durumunda proje sahibine, projenin öngörülen alanda

gerçekleştirilmesinin mevzuat açısından mümkün olmadığı bildirilir. Bu tespitin ÇED

Raporunun sunulmasından sonraki aşamada yapılması durumunda ise "ÇED Olumsuz" kararı

verilir.

ÇED Sürecine Halkın Katılımı

Madde 10- Komisyonun bilgilenme toplantısından sonra, halkı yatırım hakkında

bilgilendirmek, projeye ilişkin görüş ve önerilerini almak üzere proje sahibi tarafından halkın

katılımı toplantısı düzenlenir. Komisyon, toplu olarak ya da aralarında görevlendirecekleri

üyeleri aracılığı ile proje uygulama yerini inceler ve halkın katılımı toplantısına katılır. Bu

işlemler ile ilgili giderler proje sahibi tarafından karşılanır.

Halkın katılımı toplantısı için projeden en çok etkilenmesi beklenen yöre halkının kolaylıkla

ulaşabileceği merkezi bir yerin seçilmesine özen gösterilir. Toplantı yeri valilik ve proje sahibi

tarafından belirlenir ve Bakanlığa bildirilir.

Proje sahibi, toplantı tarihini, saatini, yerini ve konusunu belirleyen bir ilanı ulusal düzeyde

yayımlanan bir gazetede halkın katılımı toplantısından en az beş gün önce yayınlatır.

İl Çevre Müdürünün başkanlığında yapılan halkın katılımı toplantısında, projenin çevresel

etkileri yönünden halkın bilgilendirilmesi ve buna karşılık görüş, öneri ve kaygılarının

belirlenmesi sağlanır. Başkan katılımcılardan görüşlerini yazılı olarak vermelerini isteyebilir.

Toplantıdaki konuşmaların derlendiği tutanak, bir sureti valilikte kalmak üzere Bakanlığa

gönderilir.

Halkın proje hakkında bilgilendirilmesi ve projeye yönelik görüşleri, komisyon tarafından

projeye özgü ÇED raporu özel formatı belirleme, kapsamlaştırma ve inceleme değerlendirme

aşamalarında dikkate alınır.

Halkın katılımı toplantısı çalışmaları ile ilgili sekreterya hizmeti, İl Çevre Müdürlüğü tarafından

yürütülür.

Kapsam Belirleme ve Özel Format Verme İşlemleri

Madde 11- Proje için hazırlanacak ÇED Raporunun içeriğine ilişkin kapsam belirleme

işlemleri, halkın katılımı toplantısından sonraki ilk komisyon toplantısında gerçekleştirilir ve

sonuç bir tutanakla belirlenir.

Kapsam belirleme çalışmalarında; projenin önemli çevresel etkileri göz önüne alınarak EKIII

deki proje tanıtım genel formatında ana başlıklar altında ele alınması gereken konular

detaylandırılır. Formata ilave edilmesi ya da formattan çıkarılması gereken hususlar tespit

edilir. Halkın katılımı toplantısında belirlenen görüşler de dikkate alınarak ÇED Raporu özel

formatı belirlenir.

Bu toplantıda komisyon, ÇED Raporunun hangi meslek dallarından kişilerin katılımı ile

hazırlanması gerektiğine de karar verir.

Bakanlık, ÇED Raporu özel formatını ve raporu hazırlayacak çalışma grubu ile ilgili bilgileri

proje sahibine verir.

Verilmiş olan özel format bir yıllık süre için geçerlidir. Proje sahibi bir yıl içinde ÇED Raporunu

Bakanlığa sunmakla yükümlüdür. Bu süre içinde ÇED Raporu sunulmaz veya gerekçesi

belirtilerek ek süre isteminde bulunulmaz ise başvuru geçersiz sayılır. Proje sahibinin süre

uzatım talebi uygun bulunursa altı ayı geçmemek üzere ek süre verilir.

ÇED Raporunun Bakanlığa Sunulması

Madde 12- ÇED Raporu, proje sahibi tarafından bir dilekçe ekinde Bakanlığa sunulur. ÇED

Raporunun özel formata uygunluğu ve belirlenen çalışma grubunca hazırlanıp hazırlanmadığı

hakkındaki inceleme Bakanlık tarafından yedi işgünü içinde sonuçlandırılır. ÇED Raporunun

özel formata uygun olmadığı ve/veya belirlenen çalışma grubunca hazırlanmadığının

anlaşılması halinde, bu hususların yerine getirilmesi için rapor proje sahibine iade edilir.

Düzeltilen ÇED Raporunun altı ay içinde Bakanlığa sunulmaması durumunda başvuru geçersiz

sayılır.

Özel formata uygun olduğu ve belirlenen çalışma grubu tarafından hazırlandığı tespit edilen

ÇED Raporu, proje sahibi tarafından yeterli sayıda çoğaltılarak Bakanlığa sunulur. Bakanlık,

ÇED Raporunu incelemek ve değerlendirmek üzere yapılacak toplantının tarihini ve yerini

belirten bir yazı ekinde raporu komisyon üyelerine gönderir.

Proje ile ilgili inceleme değerlendirme sürecinin başladığı ve ÇED Raporunun halkın görüşüne

açıldığı Bakanlık ve valilik tarafından uygun araçlarla halka duyurulur.

ÇED Raporunu incelemek isteyenler, Bakanlık merkezinde veya İl Çevre Müdürlüğünde

duyuru tarihinden itibaren otuz gün içinde raporu inceleyerek proje hakkında Bakanlığa veya

valiliğe yazılı görüş bildirebilirler. Valiliğe bildirilen görüşler Bakanlığa iletilir. Bu görüşler

Komisyon tarafından dikkate alınır. Bu süre geçirildikten sonra bildirilen görüşler dikkate

alınmaz.

Komisyonun Çalışma Usulü ve ÇED Raporunun İncelenmesi

Madde 13- Komisyon ÇED Raporunu, ilk inceleme değerlendirme toplantısından sonraki

otuz işgünü içinde inceler ve değerlendirir.

Komisyon üye sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Komisyon üyeleri, temsil ettikleri merkezi

ve yerel kurum ve kuruluşları ilgilendiren konulardaki yetki, görev ve sorumlulukları

çerçevesinde görevlendirilirler, kurum ve kuruluşları adına görüş bildirirler. Komisyon başkanı,

üyelerden görüşlerini yazılı olarak vermelerini isteyebilir. Yazılı görüş veren kurum

temsilcilerinin sonraki toplantılara katılmamaya ilişkin istemleri komisyon başkanınca

değerlendirilir.

Komisyon, proje sahibinden projesi ile ilgili geniş kapsamlı bilgi vermesini, araç gereç

sağlamasını, yeterliği kabul edilebilir kuruluşlarca analiz, deney ve ölçümler yapmasını veya

yaptırmasını isteyebilir. Komisyon gerekli görürse, görevlendireceği üyeleri aracılığı ile

projenin gerçekleştirilmesi planlanan yerde ve benzer tesislerde inceleme yapabilir. Su,

toprak vb. analizlerinde, tartışmalı durum olması halinde tanık numuneye başvurabilir. Yetkili

uzman kurum ve kuruluşlardan görüş alabilir. Bu işlemlerde gerekli harcamalar proje sahibi

tarafından karşılanır.

ÇED Raporunda önemli eksiklik ve yanlışların görülmesi durumunda komisyon, bunların

giderilmesini proje sahibinden veya ilgili kurumlardan ister. Bu durumda, inceleme

değerlendirme çalışması durdurulur. Eksiklikler tamamlanmadan veya gerekli düzeltmeler

yapılmadan komisyon çalışmalarına devam edilemez.

Proje sahibinin ÇED Raporunda gerekli görülen düzeltmeleri yapıp yeniden Bakanlığa

sunmasından sonra, komisyon Bakanlıkça toplantıya çağrılır. Toplantının yapılması ile birlikte

inceleme değerlendirme süreci kaldığı yerden işlemeye başlar.

Proje sahibinden ÇED Raporunda değişiklik yapması en çok iki kez istenebilir. Yapılan

düzeltme komisyonca yeterli görülmez ise durum bir tutanakla saptanır ve başvuru

Bakanlıkça geçersiz sayılır.

Komisyon tarafından, inceleme değerlendirme toplantıları sırasında;

a) ÇED Raporu ve eklerinin yeterli ve uygun olup olmadığı,

b) Yapılan incelemelerin, hesaplamaların ve değerlendirmelerin yeterli düzeyde veri, bilgi ve

belgeye dayandırılıp dayandırılmadığı,

c) Projenin çevreye olabilecek etkilerinin kapsamlı bir şekilde incelenip incelenmediği,

d) Çevreye olabilecek olumsuz etkilerin giderilmesi için gerekli önlemlerin tespit edilip

edilmediği,

e) Halkın katılımı toplantısının usulüne uygun yapılıp yapılmadığı, halkın katılımı

toplantısında üzerinde durulan konulara yeterince çözüm getirilip getirilmediğine ilişkin

inceleme ve değerlendirmeler yapılır.

Komisyon çalışmalarını, birinci fıkrada belirtilen süre içinde sonuçlandırır. Komisyonun

değerlendirmeleri, üyeler tarafından imzalanmış bir tutanakla saptanır.

Nihai ÇED Raporları ve İlgili Dokümanların Bakanlığa Sunulması

Madde 14- Proje sahibi inceleme değerlendirme toplantılarının sona erdirilmesinden sonraki

otuz gün içinde aşağıdaki belgeleri Bakanlığa sunar:

a) Komisyon tarafından incelenerek son şekli verilen nihai ÇED Raporu,

b) Nihai ÇED Raporu ve eklerinin taahhüdü altında olduğunu belirten taahhüt yazısı ve noter

onaylı imza sirküleri.

Kamu kurum ve kuruluşlarından imza sirküleri istenmez.

Birinci fıkrada belirtilen belgeler öngörülen süre içinde sunulmaz ise "ÇED Olumsuz" kararı

verilir.

ÇED Olumlu veya ÇED Olumsuz Kararı

Madde 15- Bakanlık, komisyonun rapor hakkındaki çalışmalarını dikkate alarak on işgünü

içinde proje için "ÇED Olumlu" ya da "ÇED Olumsuz" kararı verir, bu kararı proje sahibine ve

ilgili kurum ve kuruluşlara yazılı olarak bildirir.

Valilik, alınan kararı uygun araçlarla yöre halkına duyurur.

"ÇED Olumlu" kararı verilen proje için beş yıl içinde yatırıma başlanmaması durumunda "ÇED

Olumlu" kararı geçersiz sayılır.

"ÇED Olumsuz" kararı verilen projeler için "ÇED Olumsuz" kararı verilmesine neden olan

koşulların tamamında değişiklik olması durumunda proje sahibi yeniden başvuruda

bulunabilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

ÇED Ön Araştırması Uygulama Yöntemi

ÇED Ön Araştırmasına Tabi Projeler

Madde 16- Aşağıdaki projeler ÇED ön araştırmasına tabidir:

a) EK-II listesinde yer alan projeler,

b) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan projelerin, gerek yatırım gerekse işletme döneminde

mevcut durumlarında yapılmak istenen değişikliklere ilişkin projeler,

c) Bu Yönetmelik kapsamı dışında bulunan faaliyetlerin mevcut durumlarında yapılmak

istenen ve bu faaliyetlerin Yönetmelik kapsamına girmeleri sonucunu doğuracak olan

değişikliklere ilişkin projeler.

ÇED Ön Araştırması Başvurusu ve İnceleme

Madde 17 - Proje sahibi, projesi için ÇED uygulamasının gerekli olup olmadığının

araştırılması amacıyla bir dilekçe ekinde Ek-IV‘ e göre hazırlayacağı ÇED Ön Araştırması

Raporunu valiliğe sunar.

Valilik, proje için hazırlanan ÇED Ön Araştırması Raporunu Ek-IV de yer alan kriterler

çerçevesinde 10 işgünü içinde inceler. Rapor kapsamındaki bilgi ve belgelerde eksikliklerin

bulunması halinde bunların tamamlanmasını proje sahibinden ister.

ÇED Ön Araştırma Raporunun uygun bulunması halinde proje hakkında halkın

bilgilendirilmesi işlemlerine başlanması gerektiği proje sahibine bildirilir.

Halkın bilgilendirilmesi yöntemi, valilik ve proje sahibi tarafından birlikte belirlenir. Proje

sahibi 20 işgünü içerisinde halkı bilgilendirmek, görüşlerini almak ve sonuçlarını valiliğe

sunmakla yükümlüdür. Halkın bilgilendirilmesi ile ilgili işlemler valiliğin gözetimi altında

yapılır. Bu işlemlerle ilgili giderler proje sahibi tarafından karşılanır.

Valilik gerekli gördüğü hallerde proje alanını yerinde inceleyebilir veya inceletebilir.

Valilik, proje sahibi tarafından 5 nüsha olarak çoğaltılan ÇED Ön Araştırma Raporunu, halkın

bilgilendirilmesi işlemi ile ilgili bilgi ve belgeleri içeren dosyayı ve varsa yerinde inceleme

raporu ile diğer belgeleri 7 işgünü içerisinde Bakanlığa sunar.

ÇED Gereklidir veya ÇED Gerekli Değildir Kararı

Madde 18- Bakanlık proje ile ilgili belgeleri Ek-I ve Ek-II sayılı listeler ile Ek-IV de yer alan

kriterler çerçevesinde inceler. Bakanlık, değerlendirme aşamasında gerekli görülmesi halinde

13 üncü maddenin üçüncü fıkrasındaki işlemlerin yapılmasını isteyebilir ve ilgili kurum ve

kuruluşların görüşlerini alabilir. Projenin öngörülen alanda gerçekleştirilmesinin mevzuat

açısından mümkün olmadığının anlaşılması halinde Bakanlıkça bu durum proje sahibine

bildirilir.

Bakanlık 45 işgünü içinde inceleme ve değerlendirmelerini tamamlayarak proje hakkında

"ÇED Gereklidir" veya "ÇED Gerekli Değildir" kararını verir, kararı valiliğe ve proje sahibine

bildirir. "ÇED Gerekli Değildir" kararı verilebilmesi için proje sahibinden nihai ÇED Ön

Araştırma Raporu ve eklerinin taahhüdü altında olduğunu belirten taahhüt yazısı ve noter

onaylı imza sirküleri alınır. Kamu kurum ve kuruluşlarından imza sirküleri istenmez. Bu

belgeler Bakanlıkça verilen süreler içinde sunulmaz ise başvuru geçersiz sayılır.

Valilik, alınan kararı uygun araçlarla yöre halkına duyurur.

"ÇED Gerekli Değildir" kararı verilen proje için, beş yıl içinde yatırıma başlanmaması

durumunda "ÇED Gerekli Değildir" kararı geçersiz sayılır.

"ÇED Gereklidir" kararı alınan projeler 7 nci madde uyarınca ÇED‘e tabidir. Beş yıl içinde 8

inci maddeye göre ÇED sürecinin başlatılmaması durumunda ÇED ön araştırması başvurusu

geçersiz sayılır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

İzleme ve Denetleme

Yatırımın İzlenmesi ve Denetlenmesi

Madde 19- Bakanlık, "ÇED Olumlu" kararı veya "ÇED Gerekli Değildir" kararı alınan

projelerle ilgili olarak, ÇED Raporu veya ÇED Ön Araştırma Raporu ile öngörülen ve proje

sahibi tarafından taahhüt edilen hususların yerine getirilip getirilmediğini izler ve denetler.

Bakanlık bu görevi yerine getirirken gerekli görmesi durumunda ilgili kurum ve kuruluşlarla

işbirliği yapar.

Proje sahibi, "ÇED Olumlu" veya "ÇED Gerekli Değildir" kararını aldıktan sonra ilgili mevzuat

uyarınca aldığı diğer izin ve ruhsatlar ile yatırımın başlangıç, işletme ve işletme sonrası

dönemlerine ilişkin raporları Bakanlığa iletmekle yükümlüdür. Bu bilgiler Bakanlık tarafından

halkı bilgilendirmek üzere valiliğe gönderilir.

Yönetmeliğe Aykırı Uygulamaların Durdurulması

Madde 20- Bu Yönetmelik kapsamındaki projelerde;

a) "ÇED Olumlu" ya da "ÇED Gerekli Değildir" kararı alınmadan yatırıma başlandığının

saptanması durumunda, valilik tarafından yatırım durdurulur. "ÇED Olumlu" ya da "ÇED

Gerekli Değildir" kararı alınmadıkça durdurma kararı kaldırılmaz.

b) "ÇED Olumlu" kararı ya da "ÇED Gerekli Değildir" kararı verildikten sonra, proje sahibi

tarafından ÇED Raporu veya ÇED Ön Araştırma Raporunda taahhüt edilen hususlara

uyulmadığının saptanması halinde sözkonusu taahhütlere uyulması için valilikçe bir defaya

mahsus olmak üzere altmış işgününe kadar süre verilebilir. Bu süre sonunda taahhüt edilen

hususlara uyulmaz ise yatırım durdurulur. Yükümlülükler yerine getirilmedikçe durdurma

kararı kaldırılmaz.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Sürelerin Uzatılması ve Durdurulması

Madde 21- Bu Yönetmelikte belirtilen süreler, proje sahibinin istemi ve Bakanlıkça uygun

görülmesi üzerine veya Bakanlığın doğrudan gerekli gördüğü hallerde, gerekçesi belirtilerek

Bakanlık tarafından uzatılabilir veya durdurulabilir. Proje sahibine raporlarla ilgili eksiklikleri

gidermesi ve ilave işlemler yapması için verilen süreler ÇED ve ÇED ön araştırması sürecine

dahil değildir.

Proje Sahibinin Değişmesi

Madde 22- Proje sahibinin herhangi bir nedenle değişmesi durumunda yeni sahibi, önceki

sahibinin taahhüt ve yükümlülüklerini başka bir işleme gerek kalmaksızın yüklenmiş sayılır ve

bunu bir yazı ile Bakanlığa bildirir.

Anlaşmazlıkların Çözümü

Madde 23- Bu Yönetmelik kapsamındaki işlemler konusunda herhangi bir anlaşmazlık

olması halinde Bakanlık kararı esas alınır.

ÇED Uygulamalarının Güçlendirilmesi

Madde 24- Bakanlık, ÇED uygulamalarına ilişkin olarak, gerektiğinde yerli ve yabancı kurum

ve kuruluşlar ile işbirliği halinde her türlü eğitim, plan, program ve proje çalışmaları yapabilir,

kitap, kitapçık, rehber ve her çeşit doküman hazırlayabilir, seminer ve toplantılar

düzenleyebilir.

Askeri Projeler

Madde 25- Askeri projelerle ilgili ÇED uygulamaları Bakanlık ve ilgili kurum arasında

yapılacak protokollerle belirlenir.

Entegre Projeler

Madde 26- Bu Yönetmeliğe tabi birden fazla projeyi kapsayan entegre bir projenin

planlanması halinde, Bakanlıkça entegre proje için tek ÇED veya ÇED Ön Araştırma Raporu

hazırlanması istenebilir.

Tebliğler

Madde 27- Bakanlık, gerekli gördüğü hallerde bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin olarak

tebliğler çıkarabilir.

Yürürlükten Kaldırılan Hükümler

Madde 28- 23/06/1997 tarih ve 23028 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan Çevresel Etki

Değerlendirmesi Yönetmeliği ve tebliğleri yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1- 07/02/1993 tarih ve 21489 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe

giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği ile 23/06/1997 tarih ve 23028 sayılı Resmi

Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği

hükümlerine tabi oldukları halde söz konusu yönetmeliklerde belirtilen yükümlülükleri yerine

getirmeyen faaliyetlere bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Geçici Madde 2- 23/06/1997 tarih ve 23028 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe

giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği‘ne göre, valilikler tarafından verilmiş yer

uygunluk kararları gereği Bakanlık veya valilikçe format verilmiş faaliyetler için, bu

Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içinde proje sahibi tarafından ÇED Raporu

veya ÇED Ön Araştırma Raporu hazırlanarak Bakanlık ya da valiliğe sunulması halinde, anılan

yönetmelik hükümleri uygulanır. Bu süre içinde raporların sunulmaması halinde verilmiş

olan formatlar geçersiz sayılır. Bu süre uzatılamaz.

Geçici Madde 3- Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce, ÇED veya ÇED Ön Araştırma

Raporları hazırlanarak Bakanlık veya valiliğe sunulan faaliyetlere, tabi oldukları yönetmelik

hükümleri uygulanır.

Geçici Madde 4- 07/02/1993 tarihinden önce uygulama projeleri onaylanmış veya çevre

mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat uyarınca yetkili mercilerden izin, ruhsat veya onay ya da

kamulaştırma kararı alınmış veya yatırım programına alınmış veya mevzi imar planları

onaylanmış projelere ve bu tarihten önce üretim ve/veya işletmeye başladı